۱ تیر ۱۳۸۹

وێبلاگ نووسی كوردی، هه‌وه‌سێك یان نیازێك

چه‌ند ساڵه‌، له‌ دوای ئاشنا بوونم به‌ دونیای به‌ربڵاوو ئه‌فسانه‌یی ئینته‌رنه‌ت، وێبلاگ ده‌نووسم، به‌ڵام هه‌ر جاره‌و دوای ماوه‌یه‌كی درێژ یان كورت، ده‌یانسڕمه‌وه‌ و وێبڵاگێكی تر ده‌ست پێده‌كه‌م. به‌ پێی كات و بارودۆخ، سه‌باره‌ت به‌ هه‌ستی خۆم یان كێشه‌ كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان، یان كورته شێعر و مینیماڵ و چیرۆكی زۆر كورت و له‌و شتانه‌م ده‌نووسی و ئێساتش هه‌ر ده‌نووسم. به‌ڵام هێشتا نووسینێكی وام نه‌بوه‌ كه‌ دڵی خۆم پێی ڕازی بێت و بڵێم ئه‌مه‌ به‌ڕاستی شیاوی ئه‌وه‌یه‌ كه‌ بڵاو بێته‌وه‌ و خوێنه‌ری زۆری بێت و له‌ لایه‌ن خوێنه‌رانه‌وه‌ كه‌ڵكی لێ وه‌ربگیرێت.
له‌م سڕینه‌وه‌ و دروستكردنه‌وه‌ی یه‌ك له‌ دوای یه‌كه‌دا، یه‌ك شتی هاوبه‌ش ده‌بینم و ئه‌ویش نووسین به‌ زمانی فارسی بوه‌. چونكوو زمانی فارسی زمانی خوێندنم بوه‌ و به‌و هۆیه‌ش خوێندنه‌وه‌ و نووسینم به‌و زمانه‌ باشتر و لام ئاسانتر بوه‌. له‌وانه‌یه‌ یه‌كێك له‌هۆیه‌كانی دیكه‌شی ئه‌وه‌ بووبێت كه‌ ئه‌و دونیای وێبلاگ نووسیه‌ی كه‌ من له‌ سه‌ره‌تاوه‌ و تا ئێستاش پێی ڕاهاتووم، دونیای نووسین به‌ زمانی فارسیه‌. به‌ دڵنیاییه‌وه‌ ده‌توانم بڵێم كه له‌ سه‌دا نه‌ود و نۆی فارسی نووسه‌ و كه‌سێك بیهه‌وێت بنوسێ و بخوێنرێته‌وه‌ و ئاشنایه‌تی له‌گه‌ڵ وێبلاگ نووسانی دیكه‌ په‌یدا بكات، ناچا‌ره‌ فارسی بنووسێت، یان ناچاریش نه‌بێت، هه‌ر به‌ره‌و فارسی نووسین پاڵ پێوه‌ ده‌نرێت.
له‌هه‌رحاڵدا، ئێستا نامه‌وێت باسی لایه‌نه‌ باش و خراپه‌كانی ئه‌و شته‌ بكه‌م كه‌ ئاماژه‌م پێدا، ته‌نها ویستم ئه‌وه‌ بڵیم كه له‌ دوای چه‌ند ساڵ فارسی نووسین‌، ئیستاكه‌ نازانم هه‌وه‌سێكه‌ یان نیازێكی ده‌رونی خۆمه‌ یان هه‌ر شتێكی  دیكه‌، ده‌مه‌وێت كوردی نووسین ده‌ست پێ بكه‌م و ئه‌و شتانه‌ كه‌ پێشتر به‌ زمانێكی دیكه‌ ده‌رم ده‌بڕی، ئێستا به‌ زمانی دایكی خۆم بیان نووسم. ئه‌مه‌ به‌و واتایه‌‌ نیه‌ كه‌ نووسین به‌ زمانی فارسی به‌ شتێكی خراپ بزانم یان به‌رانبه‌ر به‌ زمانی كوردی هه‌ستێكی ناسیۆنالیستی و ده‌مارگرژانه‌م ببێت، نه‌! به‌ڵام وا هه‌ست ده‌كه‌م كه نووسین به‌ زمانی دایكی، به‌ هه‌ست و ده‌رونمه‌وه‌ نزیكتر بێت وه‌ وه‌ك زمانی فارسی ته‌نها كه‌ره‌سه‌یه‌كی ڕا ده‌ربڕین نه‌بێت و كه‌مێك مه‌سه‌له‌كه‌ ئاڵۆزتر بێت. نازانم! له‌وانه‌یه‌ وایش نه‌بێت.
ڕاستیه‌كه‌ی ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌م بیره‌، له‌دوای ئه‌وه‌وه‌ به‌ مێشكمدا هاتو زۆرتر بیرم لێ كرده‌وه‌ كه‌ بینیم وێبلاگی كوردی و كوردی نووسین له‌ ئینته‌رنه‌ت، له‌ لای ئێمه‌ زۆر بێ بایه‌خه‌ و سه‌رنجی نه‌دراوه‌تێ وه‌ ئه‌گه‌ر به‌ دونیای ئینته‌رنتا بگه‌ڕێین ده‌توانین وێبلاگه‌ باشه‌ كوردیه‌كان به‌ قامكی ده‌ست بژمێرین. ئه‌وه‌یش ده‌رده‌خات كه‌ هێشتا زمانی كوردی نه‌یتوانیوه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی به‌رچاو خۆی بخزێنێته‌ ئه‌م دونیا پانوو به‌رینه‌وه‌ و ته‌نیا له‌ بازنه‌ی چه‌ند سایتی ئه‌ده‌بی و سیاسیدا كزۆڵه‌ی كردوه‌. یه‌كێك له‌ هۆیه‌كانیشی ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كه‌سانێكی وه‌ك من كه ساڵه‌ها به‌ زمانێكیتر نووسیومانه‌و ده‌نووسین، ئه‌ی بۆ جارێكیش زمانی خۆمان تاقی نه‌كه‌ینه‌وه‌؟ ئایا به‌ڕاستی ئه‌م زمانه‌ ناتوانێت وه‌ك زمانی فارسی یان زمانه‌كانیتر، بۆ نووسین كه‌ڵكی لێ وه‌ربگیرێت؟ من پێم وانیه‌. هه‌رچه‌ند هێشتا به‌ باشیش تاقیم نه‌كردوه‌ته‌وه‌. ئه‌ڵبه‌ت هۆیه‌كی زۆر گرنگی تر ئه‌وه‌یه‌ كه‌ به‌ باشی به‌سه‌ر خۆێندنه‌وه‌ و نووسینی كوردیدا زاڵ نین و كه‌م نووسه‌راوه‌ ده‌س ده‌كه‌وێت كه‌ چه‌ندین هه‌ڵه‌ی تیا نه‌بینین. ئه‌وه‌یش هۆكاری خۆی هه‌یه‌...
دوای ئه‌م هه‌ڵبه‌زو دابه‌زه‌ ویستم هه‌ر ئه‌وه‌ بڵیم كه كوردی نووسینه‌كه‌م ده‌س پێ ده‌كه‌م و هیوادارم وه‌ك ئه‌وانه‌ی پێشوو ته‌نیا هه‌وه‌سێك نه‌بێت و به‌رده‌وام بم و رۆژ له‌ دوای رۆژ نووسینی خۆم به‌ زمانی زگماكیم باشتر و باشتر بكه‌م وه‌ له‌ هه‌موو گرنگتر ئێوه‌ی خوێنه‌ریش، بۆ باشتر بوونم، یارمه‌تیم بده‌ن و بێ رووده‌ربایستی ئاماژه‌ به‌ هه‌ڵه‌كانم بكه‌ن. سپاس

ترجمه:
وبلاگ نویسی کُردی، هوس یا پاسخ به یک نیاز
چند سال است، از زمان آشنایی‌ام با دنیای پهناور و افسانه‌ای اینترنت، وبلاگ می‌نویسم، اما هر بار و بعد از مدتی کوتاه یا طولانی، آن‌ها را حذف می‌کنم و وبلاگ دیگری را شروع می‌کنم. بنا به موقعیت، درباره‌ی احساس خودم،‌ یا مسائل اجتماعی، یا شعر کوتاه، مینیمال و داستانک و چیزهایی از این دست،‌می نوشتم و اکنون هم می‌نویسم؛ اما هنوز نوشته‌ای که خودم از آن راضی باشم و آن‌را لایق انتشار بدانم ننوشته‌ام.
در این حذف و  آغاز پی در پی، یک چیز مشترک هست و آن‌هم نوشتن به زبان فارسی است. زیرا زبان فارسی، زبان تحصیلم بوده و به همان دلیل نیز خواندن و نوشتن با آن برایم آسان‌تر بوده است. ممکن است یکی از دلایل دیگر آن این بوده باشد که دنیای وبلاگ نویسی‌ای که من از آغاز و تا کنون با آن انس گرفته‌ام، دنیای نوشتن به زبان فارسی بوده. می‌توانم با اطمینان بگویم که نود و نه درصد دنیای وبلاگ ایرانی، به زبان فارسی است و کسی که بخواهد بنویسد، خوانده شود و یا با وبلاگ نویسان دیگر آشنا شود، ناجار است فارسی بنویسد و یا ناچار هم نباشد، به سوی فارسی نویسی سوق داده می‌شود.
در هر حال، اکنون نمی‌خواهم در مورد جنبه‌های مثبت یا منفی موضوع مورد اشاره، بحث کنم؛ فقط خواستم بگویم که بعد از  چند سال فارسی نویسی، اکنون نمی‌دانم فقط یک هوس است یا یک نیاز درونی یا هر چیز دیگر، می‌خواهم نوشتن به زبان کُردی را آغاز کنم و آن چیزهایی که قبلا به زبانی دیگر ابراز می‌کردم، اکنون به زبان مادری خودم بیان کنم. این به آن معنی نیست که نوشتن به زبان فارسی را چیز بدی بدانم یا نسبت به زبان کردی حسی ناسیونالیستی و متعصبانه داشته باشم. نه! اما احساس می‌کنم که نوشتن به زبان مادری، به احساس و درونم نزدیک‌تر است و مثل زبان فارسی تنها به عنوان ابزاری برای بیان ذهنیات به آن نگاه نمی‌کنم و فکر می‌کنم پیچیده‌تر از این حرف‌ها باشد.
حقیقتش اینست که این فکر، زمانی به ذهنم رسید که دیدم وبلاگ کُردی و کُردی نویسی در اینترنت، نزد ما بی ارزش بوده و مورد توجه قرار نگرفته است و اگر در دنیای اینترنت چرخی بزنیم، می‌توانیم وبلاگ‌های خوبی که کُردی می‌نویسند را با انگشتان دست بشماریم. این نشان می‌دهد که هنوز زبان کردی نتوانسته‌است به خوبی در این دنیای عظیم و گسترده نفوذ کند و تنها در محدوده‌ی چند سایت ادبی و سیاسی باقی مانده‌است. چرا برای یک بار هم که شده زبان خودمان را امتحان نکنیم؟ آیا این زبان نمی‌تواند مثل زبان فارسی یا زبان‌های دیگر، ‌برای نوشتن در دنیای اینترنت مورد استفاده قرار گیرد؟ من اینطور فکر نمی‌کنم! شاید یکی از دلایل دیگر که این زبان مورد بی‌مهری ماها قرار گرفته این است که به خوبی به خواندن و نوشتن به زبان مادری مسلط نیستیم و نوشته‌های خیلی کمی پیدا می‌شوند که پر از اشتباه‌ات واژگانی و دستوری نباشند و این هم دلایل خود را داراست...
بعد از این آسمان و ریسمان به هم بافتن، خواستم بگویم که نوشتن به زبان کردی را شروع می‌کنم و امیدوارم مثل نوشته‌های قبلی‌ام تنها یک هوس نباشد و بتوانم پیوسته بنویسم و روز به روز بیشتر در نوشتنم به زبان مادری پیشرفت کنم  و مهم‌تر از همه اینکه برای بهتر شدن، شما خواننده‌ی عزیز کمکم کرده و بدون تعارف اشتباهاتم را گوشزد کنید. با تشکر.  

5 نظر:

كاروان گفت...

سلاو هاوري... سپاس بو سه‌ردانت و ده‌ست‌خوشيش بو ويبلاگه‌كه‌ت... من هه‌ميشه كيشه‌يه‌كم له گه‌ل ويبلاگنووساني كورد ئه‌وه‌يه كه به‌رده‌وام پييان ده‌ليم به كوردي بنووسن هه‌ر به‌و هويانه‌وه كه خوت ئاماژه‌ت پي دابوون... له هه‌ر حالدا سه‌ركه‌وتوو بيت... له پيوه‌ندي دا به.

فریق گفت...

سلاو کاک کاروان
سپاس بو تۆیش كه‌ سه‌ردانی منت كرد وه‌ بۆ سه‌رنجه جوانه‌كه‌ت

ناشناس گفت...

این پیام صرفا جهت خالی نبودن عریضه نوشته می شود. بنده یک کلمه از این پست را متوجه نشدم و کماکان علاقمند به یادگیری زبان کردی هستم و می باشم ;)

فریق گفت...

سلام خانم آینا
ممنون برای پیامت. سعی می‌کنم ترجمه‌شو بذارم. چون زیاد بود فرصت نشد وقت نوشتنش ترجمه‌ش کنم.

مكث گفت...

اميدوارم موفق باشي در اين مسير تازه...

ارسال یک نظر

لطفاً برای درج نظر خصوصی یا ارسال ایمیل یا تماس آنلاین، به صفحه تماس بروید
با تشکر